« Συγχαρητήρια! Να σας ζήσει !!
Θα είστε απόλυτα ευτυχισμένοι μόλις πάτε σπίτι. » ,
πατρική οικογένεια, φίλοι και λοιποί συγγενείς.
Η πραγματικότητα μπορεί να είναι κάπως διαφορετική. Η απόκτηση ενός παιδιού φέρνει μεγάλες χαρές μα και τεράστιες αλλαγές, που μπορεί να εγείρουν άγχη, φόβους και ανασφάλειες τόσο στη μητέρα όσο και στον πατέρα. Το νέο ζευγάρι καλείται να ανακαλύψει τον εαυτό του χωριστά και τη σχέση με τον/την σύντροφο ταυτόχρονα, μέσα από ένα άγνωστο μονοπάτι που μπορεί να είναι βατό, μπορεί να έχει και δυσκολίες.
Τι είναι επιλόχεια κατάθλιψη ;
Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι ένα είδος κατάθλιψης η οποία δύναται να επηρεάσει τις γυναίκες αλλά και τους άνδρες, μετά από έναν τοκετό, μετά δηλαδή από τη γέννηση ενός παιδιού.
Πόσο πιθανό είναι να παρουσιάσει ο μπαμπάς επιλόχεια κατάθλιψη;
Η επιλόχεια κατάθλιψη πλήττει και τα δύο φύλα. Διεθνείς μελέτες ( η Αμερικανική Ιατρική Ένωση, το Πανεπιστήμιο Lund της Σουηδίας, UNLV, κά )έχουν δείξει ότι 1 στους 10 άνδρες παρουσιάζουν επιλόχεια κατάθλιψη μετά τη γέννηση του παιδιού τους. Η διάγνωση είναι αρκετά δύσκολη, ειδικά όταν ένας άνδρας δεν αποκαλύπτει τα συναισθήματά του.
Ποια είναι τα συμπτώματα στην ανδρική επιλόχεια κατάθλιψη;
Τα συμπτώματα της επιλόχειας κατάθλιψης στους άνδρες διαφέρουν σε σύγκριση με αυτά των γυναικών.
Διακρίνονται τα εξής:
- Ένταση και νεύρα.
- Χρήση αλκοόλ.
- Βίαιη συμπεριφορά, καβγάδες.
- Απώλεια βάρους χωρίς προσπάθεια.
- Άγχος.
- Δυσφορία προς το μωρό.
- Πονοκέφαλοι, στομαχικές διαταραχές.
- Κούραση.
- Ξαφνική αύξηση των ωρών δουλειάς.
- Απότομη αύξηση των εξόδων με φίλους.
- Συναισθηματική απόσυρση (ίσως μέσα από την υπερβολική ενασχόληση με ένα PC ή ένα κινητό).
- Σύναψη μιας εξωσυζυγικής σχέσης.
Ποια είναι η αιτία που προκαλεί την επιλόχεια κατάθλιψη στους άνδρες ;
Βάσει ερευνών, οι παράγοντες ποικίλουν κι η κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Αναφέρονται ενδεικτικά:
- Η ηλικία του νέου μπαμπά. Αποδείχθηκε ότι οι ηλικίες κάτω των 30 ετών είναι πιο επιρρεπείς να παρουσιάσουν επιλόχεια κατάθλιψη, ίσως γιατί η απόκτηση ενός παιδιού σε αυτή την ηλικία που για πολλούς δεν υπάρχει επαγγελματική σταθερότητα, αποτελεί έναν μεγάλο αγχωτικό παράγοντα.
- Οι νέες μητέρες αφιερώνονται άθελά τους ψυχή τε και σώματι στο μωρό, «ξεχνώντας» τον άντρα τους, κάτι που τον οδηγεί να αισθάνεται εγκαταλελειμμένος.
- Η άρνηση των μαμάδων για τη βρεφική φροντίδα από τους μπαμπάδες, τους κάνει να αισθάνονται παρείσακτοι έως και ανίκανοι να φροντίσουν το μωρό, κάτι που μειώνει την αυτοπεποίθηση και αυξάνει την πιθανότητα κατάθλιψης.
- Αν η σύντροφος έχει κατάθλιψη είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει και ο σύντροφος. Όταν ένας από τους δύο δεν είναι καλά, δεν είναι το ζευγάρι καλά, καθώς επηρεάζεται ο ένας από τον άλλον.
- Τα προβλήματα στην σχέση μεταξύ των συντρόφων. Αν υπάρχουν επί του παρόντος εκλυόμενα θέματα ή θέματα που δεν έχουν λυθεί από τον πρότερο βίο τους, αναδύονται πιο έντονα με την έλευση ενός νέου μέλους, με αποτέλεσμα την αύξηση των συγκρούσεων και την ψυχική απομόνωση.
- Το προϋπάρχον ατομικό ιστορικό κατάθλιψης ή άλλων ψυχικών διαταραχών.
- Το εργασιακό άγχος – οικονομικά προβλήματα – ανεργία.
Πώς αντιμετωπίζεται η ανδρική επιλόχεια κατάθλιψη ;
Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Η γονεϊκότητα είναι ένα μοναδικό ταξίδι με νέους συνεπιβάτες κι υπέροχες διαδρομές, μα άγνωστες κι ενίοτε δύσβατες.
Η καλή προετοιμασία κι ενημέρωση του ζευγαριού για την ένταξη του αποτελεί την πρώτη και βασική κίνηση για μια ομαλή μετάβαση σε έναν νέο τρόπο ζωής, για να μειωθούν τυχόν άγχη και ανησυχίες και να προβλεφθούν, στο σημείο που μας επιτρέπεται, μελλοντικές εντάσεις σε όλους τους τομείς.
Η Ψυχοθεραπεία θα βοηθήσει τον γονέα ατομικά να επιλύσει θέματα που τον απασχολούν, παρελθοντικά ή παρόντα, να αισθανθεί πιο σίγουρος στον νέο του ρόλο, να διατηρήσει ή να επανακτήσει τους πρότερους ρόλους που είχε στην οικογένεια και να αυξήσει την ψυχική του ανθεκτικότητα.
Ένα θεραπευτικό επαγγελματικό πλαίσιο θα βοηθήσει τους νέους γονείς να διαχειριστούν με επιτυχία κι έναν πιο λειτουργικό τρόπο τις δυσκολίες προσαρμογής της γονεϊκότητας, χτίζοντας την επικοινωνία, για μια πιο αρμονική οικογένεια.
Ας σημειωθεί τέλος, αν κριθεί απαραίτητο, συνίσταται σε συνδυασμό ή μη με την Ψυχοθεραπεία, η χρήση φαρμακευτικής αγωγής.
Συμβουλές :
Μπαμπάδες,
- Μοιραστείτε τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας: Είναι σημαντικό να εκφράζετε το πώς αισθάνεστε σε άτομα που εμπιστεύεστε. Δεν είναι ένδειξη «δύναμης» να κλεινόμαστε στον εαυτό μας. Το αντίθετο, όταν εκφραζόμαστε σε κάποιον που μας κατανοεί σημαίνει ότι δεν φοβόμαστε να επικοινωνήσουμε.
- Φροντίστε τον εαυτό σας: προσέχετε τη διατροφή και τον ύπνο σας. Ο καλός ύπνος αυξάνει την ανθεκτικότητα μας στις διάφορες συνθήκες.
- Ζητήστε βοήθεια από το περιβάλλον: Σε όσους διατίθεται βοήθεια από τρίτους (γιαγιάδες, παππούδες, αδέρφια, φίλους), δεχτείτε την. Θα σας κάνει καλό η επιπλέον ξεκούραση, ο κοινός χρόνος με την σύντροφο, έστω και να αποφορτιστείτε κυριολεκτικά ή μεταφορικά για λίγο από μια από τις πολλές δουλειές που έχετε αναλάβει για την φροντίδα του βρέφους και όχι μόνο.
- Ασκηθείτε: Μελέτες δείχνουν ότι η σωματική άσκηση μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική με τα φάρμακα όταν πρόκειται για τη θεραπεία της κατάθλιψης.
- Περάστε χρόνο με φίλους. Βγείτε έξω και προσπαθήστε να κερδίσετε στιγμές χαλάρωσης, διασκέδασης. Είναι εντάξει να μην συζητάτε όλη την ημέρα για το μωρό σας. Μάλιστα θα σας κάνει καλό.
- Παράλληλα, βρείτε και χρόνο για να περάσετε καλά με την σύντροφό σας. Προσπαθήστε να διατηρείτε την ερωτική σας σχέση. Εστιάστε στην επαφή, στην εγγύτητα, την αγκαλιά.
- Απευθυνθείτε σε ειδικό Ψυχικής Υγείας αν δείτε ότι δυσκολεύεστε να διαχειριστείτε μια κατάσταση, αν πιέζεστε, αν βλέπετε προβλήματα στην συμπεριφορά ή την σχέση σας με την σύντροφο και τους γύρω σας.
- Γίνετε μέλος μιας ομάδας για νέους γονείς. Είναι πολύ καθησυχαστικό να μοιράζεστε τις ίδιες ανησυχίες, τις ανασφάλειες και τα συναισθήματα σας. Υπάρχουν και ομάδες για νέους γονείς με συμβουλές και κατευθύνσεις για την εύρυθμη λειτουργία της οικογένειας. (Ψυχοεκπαιδευτικές προσεγγίσεις)
Και να θυμάστε πάντα :
Και τα δυο φύλα επηρεάζονται αισθητά από μια τόσο μεγάλη αλλαγή, όσο είναι η έλευση ενός νέου μέλους στην οικογένεια.
Η Επιλόχειος Κατάθλιψη αντιμετωπίζεται.
Σε καμία περίπτωση το γεγονός ότι ένας γονέας εμφανίσει επιλόχειο κατάθλιψη δεν σημαίνει ότι είναι λιγότερο καλός γονέας .
Τέλειος γονέας δεν υπάρχει. Πασχίζουμε να είμαστε πολύ καλοί γονείς.
Η οικογένεια είναι μια ομάδα.. Συμπορευτείτε, με αναγνώριση και σεβασμό ο ένας προς τον άλλον.
Η αναζήτηση στήριξης από τους μέλλοντες γονείς αποτελεί και αυτό μια προσαρμογή και ένα βήμα προς την ωριμότητα για την οποία μας προετοιμάζει η εγκυμοσύνη.
Η γονεϊκότητα είναι μια συγκλονιστική εμπειρία. Ας είναι η «ομορφιά» της δεδομένη σε όλους τους αναγνώστες μας.
Άρθρο από
Νικολέττα Πούλιου
Ψυχολόγος/Ψυχοθεραπεύτρια