Ο ιατρός , λόγω της ανησυχίας των γυναικών σε κύηση μας παραχώρησε συνέντευξη με απαντήσεις στα παρακάτω επίκαιρα ερωτήματα συνιστώντας πρωτίστως προφύλαξη και όχι πανικό.
Q:Οι γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης είναι πιο ευάλωτες ή διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο από τον κορονοϊό COVID-19, σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό?
A: Oι γυναίκες σε κατάσταση κύησης δεν φαίνεται να είναι πιο ευάλωτες στον κορονοϊό COVID-19, σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Τα δεδομένα που έχουμε μέχρι στιγμής είναι περιορισμένα, εντούτοις οι έγκυες γυναίκες με συνοδά νοσήματα όπως σακχαρώδη διαβήτη και άλλα αυτοάνοσα θα πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα. Kαθώς η κύηση συνοδεύεται από φυσιολογικές μεταβολές στο ανοσοποιητικό και καρδιοαναπνευστικό σύστημα, οι έγκυες γυναίκες αποτελούν εκ των πραγμάτων ομάδα υψηλού κινδύνου.
Q:Τι πιθανότητες υπάρχουν η έγκυος που έχει κολλήσει τον κορονοϊό COVID-19 να τον μεταδώσει στο έμβρυο ή/και στο νεογνό?
A:Τη δεδομένη στιγμή δεν υπάρχουν δεδομένα κάθετης μετάδοσης του ιού από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της κύησης. Όσον αφορά στη μετάδοση στο νεογνό, οι μητέρες που ενδεχομένως έχουν εκτεθεί στον ιό θα πρέπει να ακολουθούν όλα τα προληπτικά μέτρα που συστήνουν οι αρμόδιοι φορείς, όπως τη χρήση της ιατρικής μάσκας και το καλό πλύσιμο των χεριών πριν από κάθε επαφή με το νεογνό.
Q:Διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για επιπλοκές τα νεογνά που οι μητέρες τους έχουν κολλήσει τον κορονοϊό COVID-19 κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
A:Tα νεογνά γυναικών που έχουν βρεθεί θετικές στον κορονοϊό COVID-19 θα πρέπει επίσης να ελεγχθούν με το ειδικό τεστ. Δεδομένα από την Κίνα συστήνουν απομόνωση της προσβληθείσας μητέρας από το νεογνό για 14 ημέρες. Βέβαια, αυτό ενδεχομένως να επιφέρει συνέπειες όσον αφορά τη διατροφή του μωρού αλλά και την εγκατάσταση του απαραίτητου δεσμού μεταξύ μητέρας-νεογνού. Για τον λόγο αυτό, μια τέτοια απόφαση θα πρέπει να ακολουθείται από ενδελεχή συμβουλευτική. Επιπρόσθετα, τα νεογνά μητέρων που έχουν προσβληθεί από τον κορονοϊό θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά μετά την έξοδό τους από το μαιευτήριο.
Q:Αν μια μητέρα μολυνθεί από τον κορονοϊό COVID-19 επιτρέπεται να εγκατασταθεί ή να συνεχιστεί ο θηλασμός? Αν συνεχιστεί ποιός είναι ο κίνδυνος για το νεογνό?
A:Οι μελέτες που έχουν δημοσιευτεί μέχρι τώρα σχετικά με το μητρικό γάλα γυναικών θετικών στον κορονοϊό COVID-19 παρουσιάζονται καθησυχαστικές, με τον κίνδυνο μετάδοσης να σχετίζεται με τη στενή σωματική επαφή μητέρας-νεογνού και όχι με το μητρικό γάλα. Φαίνεται επομένως πως τα οφέλη του μητρικού θηλασμού είναι μεγαλύτερα, σε σχέση με τον κίνδυνο μετάδοσης από το μητρικό γάλα. Οι γυναίκες που επιθυμούν να θηλάσουν θα πρέπει να λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα, προκειμένου να περιοριστεί η πιθανότητα μετάδοσης του ιού στο νεογνό:
-
Καλό πλύσιμο των χεριών πριν την επαφή με το νεογνό, το θήλαστρο ή τα μπουκάλια συλλογής γάλακτος
-
Προσπάθεια αποφυγής βήχα ή φτερνίσματος κατά τη διάρκεια του θηλασμού
-
Χρήση ιατρικής μάσκας κατά τη διάρκεια του θηλασμού
- Επιμελές πλύσιμο του θήλαστρου μετά από κάθε χρήση
Q:Τι επιπτώσεις στην υγεία του μωρού είναι δυνατόν να υπάρξουν εφόσον η έγκυος νοσήσει από τον κορονοϊό COVID-19?
A:Τα δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας μέχρι στιγμής είναι αρκετά περιορισμένα, όμως φαίνεται πως η ιογενής πνευμονία στη διάρκεια της κύησης σχετίζεται με πρόωρο τοκετό, ενδομήτρια υπολειπόμενη ανάπτυξη και περιγεννητική θνησιμότητα. Οι μελέτες βέβαια σε μεγάλες σειρές γυναικών δεν αφορούν τον κορονοϊό COVID-19, αλλά άλλους ιούς που προκαλούν παρόμοια συμπτωματολογία. Οι έγκυες που έχουν προσβληθεί από τον συγκεκριμένο κορονοϊό θα πρέπει να παρακολουθούνται κάθε 2-4 εβδομάδες με υπερηχογραφική εκτίμηση της εμβρυϊκής ανάπτυξης και του όγκου του αμνιακού υγρού ,καθώς και με καταγραφή του Doppler της ομφαλικής αρτηρίας, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο.
Q:Ποιές οι οδηγίες που θα δώσετε ώστε ν αποφύγουν οι γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης την έκθεση στον COVID-19.
A:Οι οδηγίες έρχονται σε άμεση ταύτιση με αυτές που ισχύουν για τον γενικό πληθυσμό και ανακοινώνονται από τους αρμόδιους φορείς, όπως είναι ο ΕΟΔΥ και του Υπουργείο Υγείας. Περιορισμός των άσκοπων μετακινήσεων, παραμονή στο σπίτι όσο το δυνατόν περισσότερο και τήρηση των κανόνων αντισηψίας.
Q:Και ποιές οι οδηγίες για τις εγκυμονούσες που εργάζονται στον τομέα της υγείας.
A:Οι οδηγίες για τις έγκυες γυναίκες που εργάζονται στον τομέα της υγείας ακολουθούν αυτές που ισχύουν για το υπόλοιπο προσωπικό σχετικά με την έκθεση και την επαφή με ασθενείς για τους οποίους υπάρχει η υποψία ή επιβεβαιωμένη προσβολή από τον κορονοϊό COVID-19.
Q:Τέλος σε περίπτωση που μια εγκυμονούσα γυναίκα μολυνθεί από τον κορονοϊό COVID-19 ποιές είναι οι άμεσες κινήσεις που πρέπει να κάνει για την αντιμετώπισή του?
A:Η έγκυος που υποψιάζεται προσβολή από τον κορονοϊό COVID-19 θα πρέπει να προβεί σε επικοινωνία με την αρμόδια υπηρεσία του ΕΟΔΥ μέσω του 1135 προς επιβεβαίωση του κρούσματος μέσω του ειδικού τεστ. Επιτακτικός κρίνεται ο περιορισμός στο σπίτι για 14 ημέρες καθώς και η ενημέρωση του γυναικολόγου της ώστε να εντατικοποιηθεί η παρακολούθηση του καλώς έχειν της κύησης.
Χαράλαμπος Θεοφανάκης|MD, M.Sc, Ph.D Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Ακαδημαϊκός Υπότροφος Τμήμα Γυναικολογικής Ογκολογίας Α’ Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική ΕΚΠΑ ΓΝΑ Αλεξάνδρα